Telefonunuzu ya da okuduğunuz kitabı yüzünüzden uzakta tuttuğunuzu ve o metni okumak için gözlerini kısarak baktığınızı fark ettiniz mi? Dikiş dikmek, göz makyajı yapmak ya da bilgisayarda çalışmak gibi yakın mesafeli işlerde sorun yaşıyor mısınuz? 40 yaşın üzerinde misiniz? Eğer bu soruların yanıtı “Evet” ise siz de presbiyopi sorunu olabilir. Yaşa bağlı yakını görememe olarak tanımlanan presbiyopi, uzun süre yakın mesafeli işler yapıldığında baş ağrısına ve göz yorgunluğuna da neden olabiliyor.
Presbiyopi, gözlerin yakındaki nesnelere odaklanma yeteneğinin kademeli olarak kaybolmasıdır. Ve presbiyopi yaşlanmanın doğal ve çok can sıkıcı bir parçasıdır. Presbiyopi genelde 40’lı yaşların başlarında fark edilir ve 65 yaşına kadar durum ilerlemeye devam eder. Kişi, kitap, gazete okurken; cep telefonuna bakarken bu nesneleri biraz daha uzak mesafede tutmaya başladığında presbiyopisi olduğunu fark etmiş olur.
Presbiyopi yavaş gelişen bir görme sorunudur. İlk belirtiler 40 yaşından sonra fark edilir. Presbiyopi belirtileri şöyle sıralanabilir:
– Bir şey okurken harfleri daha net hale getirmek için okuma nesnesini uzakta tutma eğilimi
– Normal mesafede okurken okuma mesafesinde bulanık görme
– Yakın okumalardan sonra göz yorgunluğu veya baş ağrısı
Eğer kişi yorgunsa ya da loş ışıklı bir alandaysa bu belirtiler daha yoğun hissedilebilmektedir.
Göz bir görüntü oluşturmak için korneaya ve nesnelerden yansıyan ışığı odaklamak için merceğe güvenir. Nesne ne kadar yakınsa lens de o kadar esner. Kornea gözün şeffaf kubbe şeklindeki ön yüzeyidir. Mercek de göze gelen ışınları retina üzerine odaklar. Bu iki yapı da görüntüyü gözün arka kısmında bulunan retinaya odaklamak için göze giren ışığı kırar. Mercek korneanın aksine biraz esnektir ve etrafını saran dairesel bir kas yardımıyla şekil değiştirebilir. Uzakta olan bir yere ya da nesneye bakıldığında bu kas gevşer. Yakında olan bir yere ya da nesneye bakıldığında bu kas kasılır ve esnek lensin eğrilmesine, odaklanma gücünü değiştirmesine izin verir. Presbiyopi, yaşla birlikte göz merceğinde oluşan sertleşmeden kaynaklanır. Mercek daha az esnek hale geldiğinden yakın görüntüye odaklanmak için şekil değiştiremez.
Presbiyopi genel bir göz muayenesi ile teşhis edilebilir. Bir göz muayenesi, miyop yani uzağı görememe, astigmatizma veya presbiyopi olunup olunmadığını belirler. Göz hekimi uzak ve yakın görüşü test etmek için çeşitli yöntemler kullanır. Öncelikle kişinin göz bebekleri büyütülür. Bunun için hastanın gözüne damla damlatılır. Bu muayeneden sonraki birkaç saat boyunca gözler ışığa daha duyarlı bir hale gelir. Ama bu işlem sayesinde hekim gözü daha kolay değerlendirir. Genelde rutin göz muayeneleri çok önemlidir. 40 yaş altındaki kişilerin 5 senede bir, 40 ile 54 yaş arasında iki senede bir, 55 yaş üstünde senede bir göz muayenesi yapılmalıdır.
Tedavinin amacı gözlerin yakındaki nesnelere odaklanamama durumunu düzeltmektir. Tedavi seçenekleri arasında gözlük veya kontakt lensler bulunmaktadır. Göz hekimi kişiye uygun lensi ve gözlüğü muayene ile belirlemektedir. Gözlükler presbiyopi tedavisinin en basit yoludur. Bazıları reçetesiz okuma gözlükleri alırlar ama bu doğru bir davranış değildir. Bunu yaparken de göz hekimine danışmak gerekmektedir. Gözlük kullanmak istemeyenler de kontakt lens kullanmak isteyebilir. Ancak kontakt lensler göz kuruluğu varsa hasta için pek uygun olmayabilir. Presbiyopi lens seçeneklerini hekim sunacaktır. Bazen cerrahi seçenekler de devreye girebilir. Presbiyopi ameliyatı da bulunmaktadır. Kamra Inaly tedavisi yaşa bağlı yakını görme sorununda etkili bir yöntemdir. Korneaya yerleştirilen bir mikro implant ile tedavi gerçekleşmektedir. Damla anestezisi ile uygulanır. Operasyon sonrasında göz kapatılmaz ve hasta gündelik yaşamına hemen dönebilir. Bunun yanında multifokal göz içi lens tedavisi uygulanır. Bu yöntem sayesinde kişiler hem uzak hem yakın gözlüklerinden kurtulabilmektedir. Her hasta bu tedaviye uygun olmayabilir. Presbiyopi için presbylasik yöntemi de uygulanabilmektedir. Presbylasik lazer ile yakını görme sorunu ortadan kaldırılabilmektedir. Ayrıca monovizyonexcimer lazer tedavisi yapılır. Akomodatif lenslerle de tedavi seçeneği vardır. Burada gözdeki orijinal merceğin hareketini taklit edilen mercekler göze yerleştirilir.