Hematom, cilt veya cilt altındaki dokularda travmatik bir yaralanmanın sonucu ortaya çıkıyor. Cilt altındaki kan damarları hasar gördüğünde ve sızdığında, kan birikiyor ve morarmaya neden oluyor. Kan o bölgede pıhtılaştıkça bir hematom oluşuyor bu da şişlik ve ağrıya neden oluyor. Bir organ, doku veya vücut boşluğunda oluşan hematomlar çoğunlukla pıhtılaşmış kan havuzu olarak meydana geliyor. Hematom genellikle ameliyat veya yaralanma sonucu hasar görmüş kırık bir kan damarından kaynaklanıyor. Beyin dahil vücudun herhangi bir yerinde kendini gösterebiliyor.
Damar duvarında hasar oluşmasıyla beraber damar içerisindeki kanın farklı dokularda toplanır. Bu damar dışına çıkan kanın toparlanması ve birikmesine hematom adı verilmektedir. Hematom vücutta damar olan her yerde olabilir.
Hematom diğer yandan kötü bir çürüktür. Bir yaralanma, kanın cilt altında toplanmasına ve birikmesine neden olduğunda olur. Biriken kan, cilde süngerimsi, lastiksi, pütürlü bir his verir. Bir hematom genellikle endişe nedeni değildir. Damardaki kan pıhtısı ile aynı şey değildir ve kan pıhtılarına neden olmaz.
Hematom travma sonrası damar duvarının zedelenmesi oradan kanın sızması ve damar dışı dokuda kanın birikmesi ile bir kist gibi toparlanmasıdır. Dolayısıyla hematom damar olan her yerde gelişebilir. Beyinde, batın içinde, eklemlerde damar olan her yerde hasar oluşan her yerde olabilir.
Hematom genellikle oluştuğu bölgede şişlik, kızarıklık ve ağrı ile belirti verir.
Beyinde görülen hematomlarda;
Karın içinde görülen hematomlarda;
Dış organlarda görülen hematomlarda;
İç organlarda görülen hematomlarda;
Hematomun olduğu bölgeye göre değişkenlik gösterir. Kol-bacak gibi ektremitede oluşan bir hematomda ise sadece muayene ile o bölgedeki şişliğin, kızarıklığın ve ağrının tespiti mümkün olabilir. Kafa ve beyin travması sonucunda beyin gibi zar altı bir yerde oluştuysa MR, tomografi gibi ileri görüntüleme yöntemlerine başvurmak gerekebilir. Kaza veya ameliyat sonrası batın içinde bir hematom oluştuysa ultrason, tomografi ve MR gibi olduğu organı daha iyi görüntüleyecek ileri tetkiklerden faydalanılır.
Hematomun tedavisinin belirlenmesi için hematomun nerede oluştuğu çok önemlidir. Oluşan küçük hematomlar genellikle yavaş yavaş oradaki kanın emilmesiyle beraber çözülür ve tekrar kana karışır. Böylelikle hematom kaybolur. Küçük hematomlarda takip yeterli olabilmektedir. Beyin, batın içi gibi hayati organlarda oluşan büyük hematomları boşaltmak, oradaki kanı aspire etmek gerekir. Bu işlemleri yaparken hematomun bölge olarak nerede oluştuğu, boyutu, kişinin ek hastalıklarının olup olmadığı ve kan sulandırıcı kullanıp kullanmadığı gibi durumlar sorgulanır. Eğer kan sulandırıcı kullanıyorsa bu hematom oluşumunu daha da artırabilir. Dolayısıyla ilerlemesini durdurmak için müdahale etmek daha önemli hale gelebilir.
Hematomlar küçük travmalar sonucu kol ve bacaklarda cilt yüzeyine yakın yerlerde kendini gösterebilir.
Kafa travması, kaza gibi tetikleyici faktörler veya anevrizma gibi kronik hastalıklar sonucunda beyin zarının altında epidural ve subdural hematomlar görülebilmektedir.
Karın içinde görülen retroperitoneal hematomlar da vardır. Eğer batın içinde bir ameliyat yapıldıysa veya tıbbi bir işlem gerçekleştiyse, o organın yakın çevresinde karın boşluğu içinde hematomlar oluşabilir.
Yaralanma sonucu kulakta birikim gösteren hematomlar olabilir. Burunda yer alan septal kemiğin kırılması sonucu septal hematomlar görülür.
Bazen de tırnak yatağının altında, küçük kanama şeklinde genelde bazı damar hastalıklarının sonucu olarak ortaya çıkan hematomlar vardır. Bu durum kişide damarla ilgili bir problem olduğunu gösterebilir.
