Lenf bezlerinin iltihabı olarak da bilinen adenit, genellikle boğaz, koltuk altı ve kasıklarda görülüyor. Çoğunlukla bakteri ve virüs nedenli enfeksiyonlardan kaynaklanan adenit, nadir de olsa kanser nedeniyle de ortaya çıkabiliyor. Antibiyotik tedavisi uygulanan adenit hastalığında eğer lenf bezleri küçülmüyorsa altta yatan sebebi belirlemek için gerekli tetkikler ve doku tanısının yapılması istenebiliyor. Adenitin başlıca sebebi olan enfeksiyonlardan kaçınmak için ise kişisel hijyene çok dikkat etmek gerekiyor.
Lenf düğümü ya da lenf bezlerinin iltihabi şişmesi ile ortaya çıkan hastalığa adenit denilmektedir. Lenf adenit ya da adenolenfit olarak da adlandırılan adenit, lenf düğümü iltihabıdır. Bu hastalıkta lenf düğümü şişer, ısınır ve hassaslaşır. En sık boyun, koltuk altı ve kasıktaki lenf nodlarında görülür. Genellikle enfeksiyona bir bakteri, virüs ya da bir alerji neden olabilir.
Adenit, genellikle lokalize lenf adenit veya yaygın lenf adenit olarak iki tipte sınıflandırılır. Lokalize lenf adenit, enfeksiyonun başladığı bölgeye yakın bir ya da birkaç lenf düğümündeki büyümedir. Mesela omuz bölgesinde, kol bölgesinde oluşan iltihap nedeniyle koltuk altı lenf düğümünde büyüme görülmesi lokalize lenf adenite örnektir. Yaygın lenf adenit ise iki ya da daha fazla lenf nodu gurubunda ortaya çıkar. Yaygın adenit, kan dolaşımında veya tüm vücudu etkileyen bir hastalıkta görülmektedir.
Lenfadenopatiler (lenf büyümesi) kronik ve akut olarak da sınıflandırılır. Akut lenfadenotapati aniden ortaya çıkar ve bir süre sonra yok olurken, çoğunlukla enfeksiyona bağlı oluşur. Kronik lenfadenopatiler ise uzun süre devam ederler ve sebep olarak enfeksiyon dışı nedenlere bakılır.
Lenf bezi şişmesi (adenit) genellikle bakteri veya virüs enfeksiyonlarından kaynaklanır. Bunlar boğaz enfeksiyonu, kızamık, kulak enfeksiyonları, diş eti ve diş hastalıkları (apse), mononükleoz cilt veya yara enfeksiyonları, HIV (AIDS’e sebep olan virüs), yaygın olmayan sebepler arasında ise tüberküloz, frengi gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve toksoplazma gibi hastalıklar sayılabilir. Adenit, nadiren de olsa kanser nedeniyle gelişebilir. Lenf bezlerindeki şişme vücudun hastalıklarla savaştığının bir göstergesidir ve hastalık iyileştiğinde lenf nodları da eski boyutlarına dönerler. Bazen de kullanılan ilaçlar ya da maruz kalınan alerjenler de lenf nodunda büyümeye sebep olabilir.
Adenit belirtileri arasında dokunulduğunda hassasiyet, kızarıklık ve ısı artışı, ateş, titreme, yorgunluk, kırgınlık, burun akıntısı, boğaz- baş ağrısı bulunmaktadır. Bununla birlikte gece terlemeleri, nefes darlığı, iştah ve kilo kaybı bazen de özellikle kemiklerde ağrı, karın ağrısı, kalıcı öksürük inatçı kaşıntı ve cilt döküntüsü şeklinde de belirtiler görülebilir. Ayrıca boyun, koltuk altı ve kasıklarda şişen lenf bezleri de belirtiler arasında yer almaktadır.
Adenit tanısı konulurken ncelikle hastanın öyküsünün doğru alınması ve doktor tarafından yapılan fizik muayene büyük önem taşır. Fizik muayene sırasında doktor şişmiş lenf bezlerini saptayabilir. Bu durumda uzman doktor enfeksiyon olup olmadığını anlamak için kan testleri isteyebilir. Ayrıca ultrason, röntgen ve tomografi gibi tarama testleri de tanı için istenebilir. Nadiren de yapılan tetkiklere bağlı olarak tümörleri yani kanseri dışlamak için lenf dokusundan biyopsi istenebilir. Bu iğne biyopsisi ya da lenf nodunun tamamının çıkarılması şeklinde olabilir.
Lenf adenitin tedavisinde lenf bezlerinin aşırı büyümediği ve hassasiyetin olmadığı vakalarda herhangi bir antibiyotik kullanımına ihtiyaç duyulmaz, durum takip edilir. Ancak büyümeye devam ederse ve enfeksiyon şüphesi var ise antibiyotik tedavisi uygulanır. Lenf bezinin büyümeye devam ettiği ve enfeksiyonun da olmadığı durumlarda ampirik (tedbir amaçlı) antibiyotik tedavisi başlanarak küçülme olup olmadığı takip edilir.
Enfeksiyon dışında farklı sebepler düşünülüyor ise tedavi başlanmadan önce mutlaka sebebini bulmak için tetkikler ve gerekirse doku tanısı yapılmalıdır.
