Çilek bacak, ağda ve jilet kullanımı veya epilasyon sonrası ciltte kıl kökleri ve genişlemiş gözenekler nedeniyle derinin çukurlu ve küçük kırmızı noktalar (çilek çekirdeğini andıran) halinde gözükmesiyle ortaya çıkan görünümü tanımlamak için kullanılır. Derinin altında yer alan kir, bakteri ve saç kökleri çilek bacak görünümünün oluşmasına neden olur. Ciddi bir sağlık problemi olmasa da kişiyi günlük yaşantısındaki görünümünü etkileyen bir durumdur. Doğru tıraş teknikleri ve evde uygulanabilecek cilt bakım yöntemleri ile kolaylıkla tedavi edilebilir.
Çilek bacak, temiz bir görüntü oluşturmak için jilet, ağda ya da epilatör yaptırdıktan sonra ortaya çıkan ölü deri, bakteri ve yağların tıkanmasıyla oluşan noktalı cilt yapısıdır. Çilek bacak görünümü genellikle kaşıntı yapmaz ya da ağrıya neden olmamaktadır. Cilt açık renkli olduğunda çilek bacak görüntüsü o kadar belirgin olabilmektedir.
Çilek bacakta genelde şu görüntüler ortaya çıkar:
Kıl yapısı yağ, bakteri ve ölü cildi içerebilir, tıraş sonrasında bu yapı ya da tıkalı gözenekler açığa çıkar ve hava ile yağın teması sonrası oksitlenme oluşup, koyulaşma meydana gelir. Bu da çilek bacak görünümüne neden olur. Çilek bacakların en yaygın nedenleri şöyle sıralanır:
Eski tıraş bıçağı kullanımı ya da tıraş yapmadan önce cildin nemlendirilmemesinden kaynaklı olarak cilt zarara uğrar ve yanma gibi sebepler ortaya çıkar. Bunların yanında çilek bacak görüntüsüne neden olan batıklar görülebilir.
Kıl kökü iltihabı yani folikülit, iltihaplı olarak ortaya çıkan saç folikülünün sebep olduğu deri enfeksiyonu olarak bilinir. Özellikle sıcak ve nemli ortamlarda tıraş, ağda ya da aşırı terleme sonucunda meydana gelir. Birçok kişi egzersiz yaptıktan sonra folikülit geliştirebilir. Kaşıntı ve tahrişe neden olan bu durum çilek bacak görüntüsüne sebep olur.
Gözeneklerin, bakteri, ölü deri, kir ve yağ gibi nedenlerle tıkanmasından dolayı kötü bir görüntü oluşturabilir. Tıraş ya da ağda ile bacaklardaki tüyleri almak, yağın havaya temas etmesine neden olur. Bu da tıkalı gözeneklerin oluşarak çilek bacak etkisi yaratmasına yol açar.
Cilt tıraş edildikten sonra tahrişe açık duruma gelir ve kurumaya yatkındır. Bu durum ciltte ayırt edici lekelerin gelişmene neden olur. Kuru bacak türlerinde bu durum daha belirgin olarak ortaya çıkar.
Keratosis pilaris yani tavuk derisi hastalığı, çilek bacaklardan farklı olarak gelişse de benzer bir görünüm oluşmasına neden olur. Tavuk derisi hastalığı, ciltte tüylerin diken diken gibi görünen küçük, pürüzlü şişlikler kümesi olarak görünmesine neden olur. Bu şişlikler küçük sivilcelere ya da tavuk derisine benzer.
Çilek bacaklardan kurtulmak için birçok yöntem bulunur. Evde bakım rutin uygulayarak, düzenli bir tedavi uygulaması ile çilek bacakların geçmesi sağlanır. Çilek bacaklardan kurtulmanın 5 yolu şöyle sıralanır:
Kuru fırçalama banyo öncesinde kuru bir fırça ya da havlu ile dairesel hareket ile bacağı ovalandığı bir işlemdir. Bu işlem sonrasında ılık su ile ilgili bölgeyi yıkayabilirsiniz.
Tıraş öncesinde cildin nemlendirilmesi ve sonrasında yine aynı şekilde nemli tutulması çilek bacak görüntüsünün oluşmaması için önemlidir.
Tıraş bıçağını düzenli olarak değiştirdiğinizden emin olun. Tüyleri çıkış yönüne ve nazikçe tıraş etmek gerekir. Ayrıca, duş sırasında ya da sonrasında, fazla yağ ve ölü deriden arındıktan sonra bacakları tıraş etmek çilek bacak görünümünü azaltacaktır.
Çilek bacakların yok olmasını sağlamak için düzenli olarak peeling yapmak ciltte pürüzsüz ve yumuşak bir his yaratır. Peeling ciltte biriken ölü derilerin ve kirlerin uzaklaşmasını sağlar. Aynı zamanda gözeneklerin bakterilerle tıkanmasını önler. Lif kabağı kullanmak da ciltte peeling etkisi yaratarak pul pul dökülmesine destek olur. Bu uygulamaların ardından bacakları nemlendirmek çilek bacak görüntüsü oluşmaması açısından önemlidir.
Reçetesiz olarak satılan salisilik ve glikolik asit içeren ürünlerden yararlanabilirsiniz.
Epilatör, tüylerin kökünden alınmasını sağlayan kişisel bakım cihazıdır. Tüylerin alınırken daha az yaralanmasını sağlayarak çilek bacak görüntüsünün azalmasını sağlar. Ağda ya da tıraş gibi kıl kökü iltihabı riski de az olmaktadır. Bunun yanında epilatör bir dizi güçlü cımbız gibi davrandığından biraz acılı olabilmektedir.
Tıraş veya ağda işe yaramadığında ve sürekli bakımdan bıktığınız durumlarda kalıcı tüy alma güvenli ve etkili bir seçenek olacaktır. Lazer epilasyon sayesinde ciltteki çilek bacak görüntüsü azalarak temiz bir görüntü oluşması sağlanır.
Dermatologlar ölü deri hücrelerini çıkarmak için kimyasal ilaçlar önerebilir. Önerilen bu ilaçlar cilt hücrelerinin yenilenmesinde etkili olabilir. Cilt bakım ürünlerinin ya da ilaçların içeriğinde alfa-hidroksi asitler (AHA), beta-hidroksi asit, glikolik asit, retinoidler yer alır.
