Rotator Cuff Sendromu, omuz eklemindeki dört kasın tendonlarının zedelenmesi veya yırtılması sonucu ortaya çıkan bir yaralanmadır. Omuzda ağrıya, hareket kısıtlılığına ve güçsüzlüğe neden olan rotator cuff sendromu’nun iki temel nedeni yaralanma ve dejenerasyondur. Rotator manşet yaralanmaları özellikle yaşlı kişilerde daha yaygın olarak görülür. Tedavi seçenekleri arasında dinlenme, ağrı kesici ilaçlar ve fizik tedavi uygulamaları yer alan bu sendrom için bazı yırtık vakalarında ameliyat gerekebilir.
Rotator Manşet Yırtığı olarak da adlandırılan rotator cuff sendromu, rotator manşetteki kas tendonlarının yırtılmasıyla omuz ağrısına ve kolu kullanamamaya neden olabilecek şekilde etkileyen bir yaralanmadır. Kısmi ve tam yırtılma şeklinde iki türü bulunan rotator cuff sendromu’na neden olan durumlar genellikle yaralanma, zedelenme ve dejenerasyondur.
Genellikle yaşlı kişileri etkileyen rotator cuff sendromu, kolu kaldıramayacak kadar ağrı, zayıflık, hareket kıstlılığı gibi belirtilerle ortaya çıkar. Rotator cuff sendromu tedavi seçenekleri arasında ise istirahat, ağrı kesiciler ve fizik tedavi uygulamaları yatar. Kimi yırtık vakalarında doctor tarafından ameliyat da önerilebilir.
Rotator cuff sendromu omuz bölgesindeki yırtık olarak da tanımlanabilir. Bir anda ortaya çıkabildiği gibi tekrar eden hareketler sonucunda kronik olarak da gelişebilir. Genellikle kaldırma, çekme ya da omuz ve kol üzerine şiddetli düşme gibi travmatik hareketler sonucu oluşur. Bunun yanı sıra omuz üzerine basınç uygulanması veya kol çıkması gibi durumlar da bu sendroma zemin hazırlayan risk faktörleri arasında bulunur.
Rotator cuff sendromunun en belirgin belirtisi, rotator cuff yırtığı olan omuz bölgesinde meydana gelen şiddetli ağrı şikayetidir. Ağrıyla birlikte omuzda hareket kısıtlılığı ve koldaki güç kaybı da rotator cuff sendromu belirtileri arasında yer alır.
Ağrıyla ortaya çıkan rotator cuff sendromu belirtileri şu şekildedir:
Rotator cuff sendromu çoğunlukla yaşlı kişilerle birlikte tenis, voleybol ve ağır spor dalları ile ilgilenen bireyler ile mesleği boyacılık olan kişilerde görülür. Yüksek yerlere uzanan tezgahtarlar ve ev hanımları da rotator cuff sendromu için risk grubundadır. Sendrom bu kişilerde genellikle ani bir hareket sonucu meydana geleceği gibi kolun baş üzerindeki kontrolsüz hareketlerinin devamı neticesinde de ortaya çıkabilir.
Rotator cuff sendromunun oluşmasına neden olan bazı risk faktörleri bulunur. Bu risk faktörleri şu şekilde sıralanabilir;
Rotator cuff sendromu belirtilerinden herhangi birinin yaşandığı durumlarda doğru tanı ve teşhisi için ilk olarak uzman bir doktora başvurmak önemlidir. Sonrasında doktor muayenesinde günlük hayatta omuzda yaşanan hassasiyete bağlı şikayetler dinlenir. Ardından yapılacak fiziki muayene sonrası bir değerlendirme yapılır. Rotator cuff sendromunun olup olmadığının saptanması için röntgen çekilebilir.
Bununla beraber gerekirse omuz ultrasonografisi ve manyetik rezonans (MR) gibi görüntüleme tetkikleri de istenebilir. Bu yöntemler ile rotator manşet yırtığının olup olmadığı ve ne derecede bir yırtığın olduğu tam olarak tespit edilebilir. Rotator cuff sendromuna yol açan rotator manşet yırtıkları tam bir yırtık veya tam olmayan parsiyel yırtık şeklinde olabilir. Parsiyel yırtıklar, cerrahi dışında çeşitli müdahalelere yanıt verebilse de tam yırtık için cerrahi tedavi gerekebilir.
Rotator sendromunu tedavi etmeden önce yırtık oluşumun şekli zamanı ve bu rahatsızlığı yaşayan kişinin gibi etkenler göz önünde bulundurularak bir yol haritası çizilir. Bazı yırtık şekillerinde cerrahi müdahaleye gerek duyulurken bazılarında ise ilk aşamada fizik tedavi gibi yöntemler denenebilir. Hatta bazen cerrahi müdahale yapılacaksa bile daha öncesinde fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri uygulanabilir.
Ayrıca gerekli görüldüğü durumlarda ilaç ve enjeksiyon ile de tedavi edilebilir. Bütün bunlar hastanın ağrısını azaltmak, dokularda iyileşme sağlamak ve yırtığın artmasını engellemek içindir. Rotator cuffun neden olduğu acıyı ve ağrıyı hafifletmek için bazı yöntemler bulunur. Bu yöntemleri şu şekilde sıralayabiliriz;
Sıcak ve soğuk kompres: Ağrı yapan rotator manşete soğuk kompres iyi gelebilir ya da sıcak uygulama yapıldığında bir rahatlama hissedilebilir. Hangi yöntemin daha iyi geldiği ise deneme yoluyla anlaşılabilir.
Soğuk uygulamak akut yırtılma ve ani bir yaralanma da genellikle etkilidir. Sıcaklık ise ağrı olan bölgeyi ısıtarak kan akışını arttırır ve kronik ağrıyı hafifletmeye yardım eder.
Esneme hareketleri: Hareket aralığını rahatsızlıktan önceki haline getirmek rotator sendromunu tedavi etmenin ilk adımıdır. Bunun için çeşitli esneme hareketleri ve egzersizlikler uygulanabilir. Bu hareketleri yapmadan önce muhakkak bir uzmandan bilgi almak gerekir.
Uyku pozisyonunu ayarlamak: Yatış şeklinize bağlı olarak pozisyonunuzu desteklemeniz ağrınızın hafifletebilir. Bunun için yatış pozisyonunuza göre bir yastıktan destek alarak omzunuzu nötrlemeniz rahat bir uyku deneyimine yardım eder.
Rotator cuff sendromu kişinin günlük aktivitelerini kısıtlayan bir rahatsızlık olması nedeniyle rahatsızlık yaşayan kişilerin yaşam konforunu olumsuz etkiler. Genç yaştaki bireyler fiziksel sağlığına dikkat ederek bu rahatsızlığa yakalanma riskini en aza indirgeyebilir. Bu sendroma yakalanmak istemeyen ileri yaştaki kişilere ise fiziki hareketlerinde dikkatli olması, kaslarını güçlendirecek egzersizler yapması ve dinlenmesine özen göstermesi tavsiye edilir.
